1578 yılından 1828 Rus işgaline 
kadar Anadolu'dan bölgeye yerleştirilen ve 
Anadolu Türklüğü'nün ayrılmaz bir parçası 
olan 
Ahıska Türkleri'nin asıl vatanı bugünkü 
Gürcistan Cumhuriyeti'nin toprakları içinde 
kalan ve 
Türkiye ile komşu olan Ahıska, Ahılkelek, 
Aspinza, Adıgen ve Bogdanovka vilayetleridir. 
Buraya yerleşen Türkler'e Ahıska Türkleri 
denmesinin sebebi ise bu vilayetleri içine
alan bölgenin coğrafi isminin Ahıska 
olmasından ileri gelmektedir.

Bulundukları ülkelerde oluşturdukları 
kültür merkezlerinde Ahıskalılar kimliklerini 
koruma mücadelesi vermektedirler.
Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan'da
Ahıska Türklerinin kurduğu çok sayıda Türk
Kültür Merkezinde bu 
çaba gösterilmektedir.Özbekistan'da bulunan 
Ahıskalılara ait kültür merkezi, Özbekistan 
Medeniyet Vakfı bünyesinde 1
992 yılı başında 
"Türk Medeniyet Merkezi" adı ile 
kurulmuştur. Merkezin başında 
Dr. Ömer Salman bulunmaktadır. 
Kazakistan Ahıska Kültür Merkezi 
1991 yılında Dr. Tevfik Kurdayev 
Haşimoğlu tarafından Almatı'da 
kurulmuştur. Merkezde Türkçe, 
din bilgisi gibi dersler verilmektedir. 
Ayrıca merkez, Türkiye'den Kazakistan'a 
giden
Türk vatandaşlarına da kapılarını
 açmaktadırlar.Kırgızistan'da bulunan 
Ahıska Türkleri tarafından 
1991 yılında kurulan 
Türk Medeniyet Merkezi'nin başında 
eski milletvekili İzzet 
Maksudov bulunmaktadır. 
Bu üç merkezin stratejik açıdan önemleri
 çok büyüktür. Türk, Kazak, Kırgız, 
Özbek kardeşlikleri arasında nifak tohumları 
ekmek isteyenlere karşı bu merkez mühim 
görevler üstlenebilecek yapılanmalar 
haline getirilebil
Ahıska Türkleri'nin neden sürgüne 
tabi tutuldukları tam 47 yıl gizli 
tutuldu. Gerekçe 
olarak bu 47 yıl boyunca ileri sürülen ise 
yalnızca tahmin edilen, varsayılan 
gerekçelerdi... 1991 yılında sürgünle ilgili 
belgelerin önemli ölçüde yayınlanmasıyla 
konu açıklık kazandı. SSCB'nin Halk İçişleri 
Komiseri Gürcü asıllı Lavrentiy Beriya, 
savaş sebebiyle bütün yetkileri elinde 
toplayan Devlet Savunma Komitesi Başkanı 
Gürcü İ. V. Stalin'e gönderdiği teklif 
niteliğindeki mektubunda 
(24 Temmuz 1944) "Gürcistan SSC'nin Türkiye
 sınırlı bölgelerinde oturan Türk nüfusun 
önemli bir kısmı yıllardır Türkiye 
tarafındaki akrabalarıyla temas etmek 
suretiyle muhaceret eğilimi içerisinde olup, 
kaçakçılık yapmakta, Türk istihbarat 
organları için casus angaje etme 
kaynağı oluşturmakta ve eşkiyaya insan 
gücü temin etmektedir" diyerek, bu sebeple 
16700 hanenin (86 bin kişilik nüfus, bazı 
kaynaklarda bu rakam 91 bin olarak ifade 
ediliyor, ayrıca 40 bin kişi de askerde) 
Ahıska bölgesinde Orta Asya'ya 
sürülmesini ve bunların yerine de Gürcistan'ın 
toprak sıkıntısı çekilen kazalarından 
7000 Gürcü hanenin iskan edilmesini 
teklif ediyordu.

Bu teklifini bir hafta sonrasında 
Stalin tarafından imzalanan 
yukarıda zikredilen 
tarih sayılı Devlet Savunma Komitesi 
Kararıyla da "sürgün" başlıyordu. İşin 
ilginç tarafı Beriya'nın hazırladığı gerekçeli 
teklif ile Stalin'in imzaladığı gerekçeli 
kararın aynı ifadelerden oluşmasıydı. 
Şüphesiz ki bütün bunlardan daha ilginç olanı 
gerek teklifte, gerek kararda yer alan 
iddiaların gerçek dışılığı ve ciddiyetten 
uzaklığıdır.

       Türk toplulukları içerisinde kendi 
yönetimi olmayan tek Türk topluluğu olan 
Ahıska Türkleri kendi okulları ve yayın 
organları yoktur. Yeni yeni kültür merkezleri, 
dernek veya cemiyet kurmaya başlamışlardır.
Geniş bir alana sürüldükleri halde 
Türklüklerinden hiçbir şey kaybetmemişler, 
bugüne kadar Türk adını şan ve 
şerefle yaşatmışlardır.

       Dede Korkut Kitabı'nda "Ak-Sıka" 
(Ak Kale), 481 yılına ait kayıtlarda "Akesga" 
adlarıyla anılan eski Oğuzlar beldesi Ahıska, 
Gürcüce "Yeni Kale" anlamına gelen 
Ahal-Thise'nin Türkçe ve Farsça şekli 
olarak da yorumlanmaktadır. 
İslamın ilk fetihleri esnasında 
Hz. Osman'ın hilafetine rastlayan dönemde 
Şam valisi Muaviye'nin kumandanlarından 
Habib b. Mesleme tarafından ele geçirilen 
Ahıska, 1267-68 yıllarında da Moğolların 
hakimiyeti altına girmiş, daha sonraki 
yıllarda bölgenin yarı bağımsız valileri 
"Atabeğ"ler tarafından yönetilmiştir.

       Ahıska, Atabeğleri Lala Mustafa Paşa'nın,
 Çıldır Savaşı (1578) sonunda Osmanlı idaresine 
girdiler. Son atabek Minüçihr Osmanlı'ya 
bağlılığını bildirerek müslüman oldu ve Mustafa
 Paşa adını aldı. Bu tarihten sonra Ahıska
 yeni kurulan Çıldır eyaletinin merkezi haline 
getirildi ve tahriri yapıldı. Ancak, Çıldır'ın 
savaşlarda harap olması üzerine Ahıska eyalet
 oldu, bir ara Safevilerin de eline geçen şehir, 
1635 yılında tekrar Osmanlı hakimiyetine girdi.
 1828 yılında Rusların idaresine girinceye 
dek tam 250 yıl Osmanlının serhat şehri 
olarak kalan Ahıska Türkiye sınırlarından
kopunca bu bölgede yaşayan Serhat Türklerinin
kötü talihi de işlemeye başladı.

    1853-1856 Osmanlı-Rus savaşı esnasında 
bir kısım Ahıskalı Osmanlı ordusuna yardımcı 
oldukları gerekçesiyle üzerlerinde 
yoğunlaşan baskılardan kaçarak Erzurum'a 
sığındılar. Yine bu savaş sonrasında Kars'ın 
Osmanlı sınırlarından koparılmasıyla 
Ahıska Türkiye sınırından bir hayli uzakta 
kaldı. Bu dönemde Kuzey Doğu Anadolu'dan 
Ahıska bölgesine doğru bir Ermeni göçü yaşandı.